Trauma, stress en gedrag zijn nauw met elkaar verbonden. Wanneer we denken aan trauma, komen vaak grote gebeurtenissen zoals ongevallen of geweld bij ons op, maar er bestaat ook een kleinere vorm van trauma genaamd microtrauma. De impact van kleine negatieve gebeurtenissen en hoe hiermee om te gaan, speelt een belangrijke rol in ons dagelijks leven en kan invloed hebben op onze fysieke en geestelijke gezondheid.
Wat is microtrauma?
Microtrauma wordt ook wel cumulatief trauma genoemd. Dit omdat het zich langzaam opbouwt in ons lichaam en in ons brein. Microtrauma kan ontstaan als gevolg van herhaalde kleine negatieve ervaringen, die op de lange termijn een grote impact kunnen hebben op ons welzijn. De stapeling van herhaaldelijke kleine gebeurtenissen, kan een grote invloed hebben.
Trauma is de optelsom van gebeurtenissen uit ons verleden
Peter A. Levine – Quote uit het boek onuitwisbaar
Het kan veroorzaakt worden door verschillende stressvolle situaties, zoals
- Kleine pesterijen,
- Afkeuring en gemene opmerkingen,
- Beledigingen,
- Voortdurende stress op het werk, in relaties, of als opvoeder
- Maar ook door gebrek aan aandacht en veiligheid in de vroege kinderjaren
Hoewel elke individuele ervaring alleen misschien niet levensveranderend lijkt, kan de opeenstapeling van deze kleine negatieve gebeurtenissen ernstige gevolgen hebben op de lange termijn.
Hoe beïnvloedt microtrauma ons lichaam en brein?
Ten eerste kan het leiden tot verhoogde niveaus van stresshormonen, zoals cortisol, die op hun beurt weer kunnen leiden tot fysieke en mentale klachten. Deze klachten kunnen variëren van chronische vermoeidheid en spierpijn tot angststoornissen en depressie.
Daarnaast kan microtrauma leiden tot structurele veranderingen in de hersenen, met name in de amygdala, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor de verwerking en de regulatie van emoties. Deze veranderingen kunnen leiden tot overgevoeligheid voor stressvolle gebeurtenissen, verhoogde angstniveaus en moeilijkheden bij het omgaan met stress.
Microtrauma en gedrag
Naast de fysieke en mentale gevolgen, kan microtrauma ook invloed hebben op ons gedrag. Mensen die microtrauma hebben ervaren, kunnen moeite hebben met het aangaan en onderhouden van gezonde relaties. Ze kunnen zichzelf isoleren, vermijdingsgedrag vertonen of juist overmatig controlerend zijn in hun relaties. Daarnaast kunnen ze ook gevoeliger zijn voor verslavingen, zoals alcohol en drugs, als een manier om met de pijn en angst om te gaan.
Boek onuitwisbaar
Wil jij meer over het onderwerp (micro) trauma weten, dan is het boek ‘onuitwisbaar’ een zeer geschikt boek.
Trauma, stress en gedrag zijn nauw met elkaar verbonden. Traumatische gebeurtenissen kunnen langdurige stressreacties veroorzaken die het vermogen van het brein om adequaat te reageren op nieuwe situaties kunnen verstoren. Kennis hiervan is van cruciaal belang voor het begrijpen van de effecten van trauma op mentale en fysieke gezondheid. Met het herkennen en erkennen van (micro)trauma kan veel leed worden voorkomen. Ook biedt het kansen om vanuit traumaperspectief naar diagnostiek te kijken.
Onuitwisbaar biedt nieuwe inzichten (wetenschappelijk onderbouwd), die nog niet allemaal even bekend zijn. Niet onbelangrijk is ook de invloed van trauma bij ouders en ook bij de professionals zelf. We kunnen allemaal belast zijn, schuldgevoel is niet nodig, maar bewustwording wel.
De auteurs gaan uitgebreid in op trauma en zaken als:
- Prikkelgevoeligheid,
- Veiligheid,
- Aandacht,
- Gezichtsuitdrukkingen,
- Lichaamstaal,
- Stemgebruik,
- Psychofysiologie,
- Emoties, gedragspatronen, behoeftes en relaties.
Ook leggen ze de link met psychische problematiek als verslaving, zelfbeschadiging, suïcidegedachten. Tot slot worden therapieën om trauma en stressgevoelens te reduceren besproken.
Herhaalde, kleine negatieve ervaringen
Kortom, microtrauma is een subtiele vorm van trauma die kan ontstaan door herhaalde kleine negatieve ervaringen. Het heeft enorme gevolgen voor ons lichaam, brein en gedrag. Het is essentieel om deze impact serieus te nemen en er aandacht aan te besteden. Door middel van trauma-gerichte therapie en zelfzorgtechnieken kunnen we de impact van microtrauma verminderen en ons welzijn verbeteren.
”Wat een goed boek! In heldere bewoordingen wordt uiteengezet wat trauma’s en microtrauma’s zijn en hoe ze ons leven en ons gedrag kunnen beïnvloeden. In praktische termen wordt beschreven wat we kunnen doen als ouders, verzorgers, psychologen, therapeuten en anderen. Het boek geeft een jargonvrije, uitgebreide en betrouwbare beschrijving met verwijzingen naar meer dan honderd academische onderzoekbronnen.”
– Uit het voorwoord van Cliff Lansley PhD, directeur van de Emotional Intelligence Group
Daarnaast kunnen verschillende zelfzorgtechnieken, zoals mindfulness, meditatie en lichaamsbeweging, helpen bij het verminderen van de stressniveaus en het versterken van ons vermogen om met stress om te gaan.
Onuitwisbaar
Acceptatie van (micro)trauma in ons leven
Boek geschreven door:
- Marjon Kuipers-Hemken MSc
- Ingrid de Jong MSc
Het is nooit te laat om te werken aan herstel wat bij kan dragen aan een gezonder en gelukkiger leven. Lees je in over het ontstaan van microtrauma, wat het precies is en hoe je er mee om kan gaan. Een mooi boek om er telkens weer even bij te pakken. Hoe vaker je het leest, hoe beter je het gaat begrijpen.
Mijn microtrauma’s
Door het lezen van dit boek, ben ik mij meer dan bewust geworden dat ikzelf ook ben blootgesteld aan de nodige microtrauma’s in mijn leven. Sterker nog, op dit moment zit ik er middenin.
Het hebben van een chronisch ziek kind, gaat je als mem niet in de koude kleren zitten. Deze situatie duurt nu al zo’n 2 jaar. Net als je denkt dat het niet erger kan of dat je de situatie onder controle lijkt te hebben, dan worden er dingen tijdens een MDO tegen jou of je zoon gezegd, komt er weer een negatieve mail van school of worden er acties uitgevoerd waar je als ouder niet achter staat. Kleine gebeurtenissen die opstapelen, die jou als ouder raken, emoties die loskomen, gedrag wat daar uit voort komt… Het perfecte recept voor het ontstaan van een microtrauma.
Zelf probeer ik de balans te houden tussen de spanning en hebben van ontspanning door tijd vrij te maken voor de dingen waar ik rust bij vind. Dingen ondernemen met ons gezin, lunchen of borrelen met een vriendin, wandelen, lezen en schrijven.
Ik pak het boek er nog regelmatig bij. Het is zo interessant en ik blijf er keer op keer van leren.